Enkele vragen aan René over zijn nieuwe boek Omgaan met ongemak in coaching en training.
Wat was de aanleiding voor jou om dit boek te schrijven?
Ik begon dit boek te schrijven tijdens de covid-pandemie in 2020. Wereldwijd werden we allemaal verrast door deze plaag, die een enorme impact had (en voor sommigen nog steeds heeft) op onze gezondheid, maar ook op sociaal, economisch, financieel en politiek gebied. We werden eveneens mentaal diep geraakt door alle gevolgen van dit virus. Ik heb in die tijd in mijn eentje veel gewandeld, en me afgevraagd hoe we eigenlijk reageren als de dingen niet lopen zoals we hopen of gepland hadden.
Mijn fascinatie voor dit thema werd versterkt door allerlei reacties op de pandemie en de maatregelen van de overheid. De felle reacties op de lockdowns, de protesten en demonstraties, culminerend in bizarre complottheorieën, gaven mij veel te denken. Wat gebeurt er met ons als de verwachtingen die we hebben van ons leven doorkruist worden door onaangename gebeurtenissen? Hoe reageren we als onze plannen voor de toekomst omver geworpen worden?
Overigens is het woord ongemak bij grote ingrijpende levenssituaties niet goed gekozen. De gevolgen van diverse crises, zoals de covid-pandemie, maar bijvoorbeeld ook de klimaatcrisis of het verlies van een dierbare zorgen voor meer dan ongemak.
Wat is de focus van je boek?
Mijn boek richt zich op werksituaties en gaat over het omgaan met ongemak in individuele coaching, teamcoaching, en adviestrajecten.
Hoe reageer ik als ik tegenslag ervaar in mijn werk? Wat doe ik als mijn interventies als coach of trainer niet het gewenste effect hebben? Hoe verhoud ik mij tot onverwachte reacties van deelnemers aan een teamcoaching? Wat doe ik als mijn zorgvuldig voorbereide draaiboek aan een training al bij de start onbruikbaar is, omdat mensen te laat komen en er bij aanvang al onverwachte conflicten in de groep op tafel komen? Kortom, hoe ga ik om met ongemak?
Je beschrijft de middenpositie als de innerlijke houding om om te gaan met ongemak. Wat houdt de middenpositie in?
Dat is moeilijk kort te vertellen, want daar gaat mijn hele boek over. Maar toch. Het is een bewuste, open houding waarbij je in contact bent met je eigen gevoelens en met wat de situatie vraagt. Vaak hebben we moeite de werkelijkheid te accepteren zoals die is. Soms zijn we krampachtig aangehaakt (attached), soms krampachtig afgehaakt (detached). Krampachtig aangehaakt zijn (attached) wil zeggen dat je je vastbijt in wat je vindt dat er moet gebeuren. Je raakt verstrengeld in het probleem en in de situatie. Het moet gaan zoals jij van plan was en je wordt helemaal opgeslokt door de teleurstelling en frustratie dat het zo niet loopt. Wellicht ga je nog harder duwen om het voor elkaar te krijgen op jouw manier. Krampachtig afgehaakt zijn (detached) betekent dat je afstand neemt van de situatie, van wat je waarneemt. Je bent ontgoocheld over wat er gebeurt en je onttrekt je aan de situatie. Je neemt de houding aan van ‘laat maar waaien, zo gaat het nu altijd’. Detached wordt gekenmerkt door teleurstelling en moedeloosheid. Het is opgeven.
De middenpositie is niet een slap compromis tussen deze uitersten, ook geen serene positie waarin er geen emoties mogen zijn. Het is wel een afgewogen, bewuste en heldere positie van contact, waarin je het ongemak waarneemt. En van daaruit een keuze maakt hoe je wilt reageren.
Je baseert je op verschillende stromingen. Kun je daar iets over zeggen?
Aan bod komen het boeddhisme, het taoïsme, de psychoanalyse, Voice Dialogue, Theory U en mentaliseren. Verrassend was voor mij dat deze levensbeschouwingen en psychologische stromingen allemaal iets zeggen over waar ongemak mee te maken heeft. En gemeenschappelijk is de spanning die deze visies beschrijven tussen twee polariteiten. Ook geeft elke stroming een indruk van de middenpositie, hoewel ze niet allemaal dat woord gebruiken.
Wat heeft de coach of trainer concreet aan jouw boek?
Ik hoop dat de lezer door mijn boek met (nog) meer compassie naar zichzelf kan kijken. Soms weten we niet hoe we moeten reageren in ongemakkelijke situaties, omdat we overvallen worden door het onverwachte. Als je dan een sterke innerlijke criticus hebt, dan kan dat je zelfvertrouwen een knauw geven. Als mijn boek de lezer helpt om milder naar zichzelf te kijken en het ongemak als onderdeel te zien van elk menselijk proces, dan ben ik dik tevreden.
Enkele reviews over René's boek op Managementboek.nl (klik op de titel voor de volledige review).
Hans de Witte-van Mierle: Omgaan met ongemak laat ruimte voor mijn eigenheid
'...Het mag duidelijk zijn: dit is een van de beste boeken die ik las over professioneel handelen'.
Liesbeth Tettero: Omgaan met ongemak helpt te reflecteren
'... Mooi zijn de voorbeelden die Meijer uit zijn eigen praktijk deelt, waaruit bleek dat deelnemers het meest leerden wanneer het niet liep zoals hij hoopte'.
Danny Mullenders: Omgaan met ongemak: speels, relativerend en diepgaand
'...De schrijfstijl van Meijer is speels, relativerend en luchtig, terwijl hij op momenten zeker ook diepgaand en inhoudelijk is'.
